Mimar Sinan Kimdir?

Osmanlı Devleti'nin medeniyet oluşumuna büyük katkı sunan Mimar Sinan kimdir?

Devrinin tâbiriyle "ser-mîmârân-ı hâssa", yani pâdişah mîmarlarının başıdır. Bir kısım kaynaklara göre babası Abdülmennân, dedesi de Dülger Yûsuf isimli şahıslardır. Sinan, Sultan Selîm'in tahta çıktığı günlerde Rumeli'ye ilâveten Anadolu'dan da devşirme alınmaya başlanması üzerine Kayseri'nin Ağırnas Köyü'nden devşirilmiştir. Nitekim kendisi de Yavuz'un vefâtıyla alâkalı olarak söylediği mısrâlarında bunu tebârüz ettirir:

Anın devşirmesiyem ben kemîne

Gülistân-ı cinân ola mekânı…

MİMAR SİNAN'I ANLAMAK...

Ancak ifâde etmelidir ki müslüman Anadolu'nun bağrında yetişen samimî ve ihlâslı bir mü'min olan Sinan'ın bu devşirmeliğinden yola çıkarak onun şu veya bu milletten olduğu husûsundaki iddiâlarla uğraşmak yersizdir. Doğru olan, bugünkü mîmârîyi Sinan'ın ufuklarıyla değerlendirebilmek, yani Türk mîmârîsini yeniden Sinan'ın o mükemmel sanat ve üslûbu istikâmetinde geliştirebilmektir.

SİNAN'I MİMAR SİNAN YAPAN NE İDİ?

Yedi yıllık bir tahsilden sonra yeniçerilerin arasına katılan Sinan, iştirâk ettiği muhârebeler dolayısıyla gidip gördüğü yerlerdeki sanat âbidelerini inceleme ve kendisindeki o üstün kâbiliyet potasında eritip yeni terkipler vücûda getirme imkânına kavuştu.

Sinan'ın sanat hayatı için bütün bu seferler, dehâsını besleyen bir büyük tecrübe ve müşâhede zemini oldu. Onun yaklaşık elli yılı, bu şekilde bir bilgi ve tecrübe biriktirme, eşsiz bir estetik kâbiliyeti kazanma ve bunları o müthiş muhayyilesinde yoğurmakla geçti.

Osmanlı Devleti'nin reâyâ çocukları olan bu devşirmeler, tamâmen âilelerinin rızâsı ile alınır ve kâbiliyetlerine göre yetiştirilirlerdi. Ayrıca o zamanlar yalnız hristiyanlardan değil müslüman çocuklarından da devşirme alınmaya başlanmıştı.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş / Osmanlı, Erkam Yayınları